ÖĞRENCİLERİ TANIMANIN ÖNEMİ – BİREYLERİ TANIMADA BİLGİ TOPLAMA ALANLARI

ÖĞRENCİLERİ TANIMANIN ÖNEMİ

       Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde: öğrencilerin kendilerini, okul içi ve dışı eğitim imkanlarını, meslekleri ve toplum değerlerini tanımalarına, yeteneklerine uygun bir öğretim programı seçmelerine, sağlıklı ve topluma faydalı bir kişi olarak yetişmelerine yardımcı olabilmek için haklarında toplanılan yeterli ve geçerli bilgilere ihtiyaç vardır. Okullarda öğrenciler hakkında yeterli bilgileri toplayıp sürekli olarak el altında bulundurmadan onlara etkili bir rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti verme imkanı bulunmamaktadır.

 Bu bakımdan öğrenci tanıma hizmetleri rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin ön koşulu niteliğindedir.
       Öğrenci hakkında sağlıklı ve sistemli bir şekilde toplanıp kaydedilmiş bütün bilgiler sadece rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde değil öğrenciyle yakından ilgili kişilere de yarar sağlar. Okul yöneticileri: okul müfredatında ve eğitim faaliyetlerinde gerekli değişme ve iyileştirme yapabilmeleri için okuldaki öğrenci nüfusunun niteliklerini, gelişme durumlarını, değişen özelliklerini bu bilgi kayıtlarından tespit edebilir, öğrenci nitelikleri konusunda daha etraflı araştırmalar yapabilirler.
       Davranış değiştirme sürecinde en önemli ve işlevsel görevi üstlenen öğretmenler; öğrencilere ilgi ve ihtiyaçları doğrultusunda hayatlarında gerekli olan bilgileri verebilir, her öğrencinin öğrenme kapasitesini tespit edip öğretimlerini ona göre ayarlayabilir ve böylece her öğrencinin kapasitesi oranında eğitim-öğretimden yararlanmasını sağlayabilirler.
       Öğrencilerin kapasitelerindeki değişiklikleri daha iyi görebilir, böylece öğrencilerin gelişme seyri hakkında somut bir fikir edinebilirler.
       Veliler eldeki bilgiler sayesinde çocuklarını daha iyi tanıyabilir; onların eğitsel, mesleki ve psiko-sosyal gelişimlerini daha somut olarak görebilirler ve dolayısıyla, çocuklarına daha çok yardımcı olabilirler. Öğrenciler hakkında toplanan bilgiler; öğrencilerin kendilerini daha iyi tanımalarına, kendi gelişimlerini daha somut olarak görebilmelerine, yetenekleri ile çalışmaları arasındaki denge ve dengesizlikleri daha açık görebilmelerine ve dolayısıyla daha iyi planlamalar yapabilmelerine yardım eder.
       Kısaca özetlersek: eğitim-öğretim sürecinin verimli bir şekilde gerçekleşmesi, çocuğun tatminkar intibahlar sağlayabilmesi, sarsıntısız olarak yaşamını kendisi ve toplum yararına sürdürebilmesi için öğrencileri tüm yönleri ile tanımamızda fayda vardır.
BİREYİ TANIMA HİZMETLERİ İLE İLGİLİ GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULACAK ESASLAR
Bireyi tanıma tekniklerinin kullanılmasında aşağıda belirtilen ilke ve anlayışların göz önünde bulundurulması gerekir.
1- Bireyleri tanımanın tek amacı ve gereği onların kendilerini tanımalarına yardımcı olmaktır. Tanıma hizmetlerinde bireyleri tanıma sadece bir araç, onların kendi kendilerini daha iyi tanımalarına yardım ise amaçtır.
2- Geçerliliği ve güvenirliliği ne kadar yüksek olursa olsun, tek bir ölçme aracı bireyi tanımada yeterli değildir.
3- Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde öğrencilerin kendilerini daha iyi tanımalarına yardım amacı ile toplanan, ancak kullanılmayan bilgilerin gereği ve önemi yoktur. Bu nedenle okullarda öğrenciler hakkında toplanan bütün bilgiler mutlaka öğrencilerle paylaşılmalı ve birlikte yorumlanmalıdır.
4- Akademik durumu, sosyal ve psikolojik uyumu ne olursa olsun her öğrencinin kendi kapasite ve özellikleri hakkında daha çok bilgi edinmeye; böylece kendisi hakkında gerçekçi ve tutarlı görüş kazanmaya ihtiyacı vardır. Bu nedenle tanıma hizmetleri okullarda bütün öğrencileri kapsamalıdır.
5- Okullarda yapılacak tanıma çalışmaları yalnızca rehber öğretmenin yerine getirebileceği bir etkinlik olmayıp mutlaka ekip halinde birlikte çalışmayı gerektirir.
6- Birey tüm özellikleri bakımından sürekli bir değişme ve gelişme içerisindedir. Bu değişme ve gelişme okul yıllarında daha hızlıdır, Belirli dönemlerde toplanılmış bilgiler sadece o dönem için geçerli olabileceğinden , bu tür sınırlı bilgilere dayanılarak öğrencilerin kendi kendilerini tanımalarına yardım etme çabaları son derece yanıltıcı olabilir. Bu bakımdan öğrenciler hakkında bilgi toplama belirli bir sınıfa ya da yaşa özgü olmaktan çok, her sınıfta ve yaşta sürekli olarak yapılması gereken bir çalışmadır.
7- Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde bireyler hakkında bilgi toplamada kişisel kanı, görüş ve tutumların ötesinde objektif, geçerli ve güvenilir niteliklere sahip ölçme araçlarını kullanmak gerekir.
8- Bireyin herhangi bir özelliği hakkında çeşitli zamanlarda değişik araçlar kullanmadan, tek bir uygulamaya dayanılarak asla genel bir sonuç çıkarmaya gidilmemelidir.
9- Öğrenciler hakkında toplanan bilgilerden başkaları tarafından edinildiğinde ya da öğrenildiğinde bireyin mutluluğunu ve gelişimini olumsuz yönde etkileyecek nitelikteki özel bilgiler gizli tutulmalı, yanlızca öğrenciyle paylaşılmalıdır.
10- Tanıma hizmetlerinde bireylerin her yönü ile bir bütün olarak tanınması idealdir. Bireyi tanıma çabaları bu ideale yaklaşmaya yönelik olmalıdır.
11- Geçerliliği ve güvenirliliği ne kadar yüksek olursa olsun, birey hakkında mevcut bilgilerimize bir şey katmayacak tekniklerin kullanılmasından kaçınılmalıdır.
12- Sonuçları kullanılmayacak araç ve tekniklerin uygulanmasından kesinlikle kaçınılmalıdır.BİREYLERİ TANIMADA BİLGİ TOPLAMA ALANLARI
       Birey hakkında sistemli olarak toplanılıp kaydedilmesi gereken bilgiler çok geniş bir alana yayılır. Tanıma hizmetlerinde esas olan bilgi toplama alanları okuldan okula değişebilir, geniş ya da sınırlı tutulabilir. Genel olarak bireyler hakkında bilgi toplanılacak alanlar:
1- Kimlikle ilgili tanıtıcı bilgiler.(Adı soyadı, cinsiyeti, doğum yeri ve tarihi, dini ve dili, telefonu ve ev adresi gibi)
2- Fiziksel gelişimi ve sağlık durumu.(boy, ağırlık, bedensel ve psikolojik sağlığı, geçirdiği önemli hastalık ve kazalar, görme ve işitme durumu, diş sağlığı, belirgin özür ve engelleri, v.b.)
3- Aile durumu.( Aile öz geçmişi, ana-babanın öğrenim durumu ve meslekleri, kardeşleri, aile yapısı, ailenin sosyo-ekonomik durumu, aile içi ilişkiler, v.b.)
4- Sosyal gelişimi ve uyumu.(Okul içi ve dışında arkadaş cevresi ve ilişkileri, aile ve mahalle çevresi ve ilişkileri, v.b.)
5- Okul özgeçmişi.(Okul öncesi, ilköğretim lise ve dengi okul dönemleri akademik başarı ve başarısızlıkları, sevip sevmediği dersler, zayıf ve kuvvetli yanları, okula uyumu, sınıf içi ve dışı, okul içi ve dışı etkinlikleri, v.b.)
6- Zihinsel özellikleri.(Genel ve özel yetenekleri, istidatları,)
7- Kişilik Özellikleri. (İlgileri, duygusal ve heyecansal özellikleri, güdülenme durumu, değer sistemi, tutumları,inançları, v.b.)
8- Eğitsel mesleki plan ve amaçları.(İlgi duyduğu alanlar, okullar, iş ve meslekler, iş tecrübesi, genel olarak yaşam çabaları,v.b.)
Öğrenciler Hakkında :
a) Öğrencinin kendisinden, yakınlarından ve okul kayıtlarından,
b) Öğrencinin sağlık gelişiminin incelenmesinden,
c) Öğrencinin kişisel dosyasındaki kayıtlardan,
d) Derslerdeki başarı durumunun değerlendirilmesinden,
e) Ders içi ve dışı davranışlarının incelenmesinden,
f) Öğrencinin ilgi, yetenek ve değerlerinin, değişik çalışma alanlarının, arkadaş ilişkilerinin gözlenmesinden,
g) Ailenin sosyo-ekonomik durumunun ve öğrencinin okul dışı sosyal yaşamının incelenmesinden,
h) Öğrencinin kişilik özelliklerinin ve yeteneklerinin incelenmesinden,
i) Mesleki bilgi ve gelecekle ilgili düşüncelerinin incelenmesinden, elde edilir.

1 Cevap
  1. 21 Ekim 2008

Yorumunuzu Yazınız

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir