KUŞ GRİBİNİN PSİKOLOJİK SONUÇLARI

KUŞ GRİBİNİN PSİKOLOJİK SONUÇLARIZORLU YAŞAM OLAYLARIHayatımızda kimi zaman okulda, evde ya da yaşadığımız çevrede çeşitli acil durumlar meydana gelebilir. Ölümle ya da yaralanmalarla sonuçlanan kazalar, yangın, fırtına, sel, deprem, bir kişiye yönelik saldırı, istismar, sevilen bir arkadaşın ya da yakının kaybı, zehirlenmeler, salgın hastalıklar bu durumlara örnek olabilir. Bizler yaşamımız boyunca bu tür denetleyemediğimiz, önceden tahmin edemediğimiz olayları/yaşantıları anlamakta ve kabul etmekte zorlanırız. Kuş gribi kendimizin ve yakınlarımızın sağlığını doğrudan tehdit ettiği için zorlu bir yaşam olayı olarak karşımıza çıkmaktadır. Tüm dünyada kuş gribinin insandan insana yayılmasına ilişkin riskin oluşturduğu korku, çocuk ve gençlerin bu olaydan uzun dönemde nasıl etkileneceklerine ilişkin endişeler, duyarlılığımızı artırmaktadır. Tıpkı bizi zorlayan diğer yaşantılar da olduğu gibi, kuş gribi tehdidi karşısında da uzun dönemde fiziksel ve psikolojik tepkiler ortaya çıkabilir. Ortaya çıkan tepkiler çeşitlilik gösterse de aslında üç genel tepki altında toplanabilir: a) Her an kötü birşeyler olacakmış gibi tetikte olma, aşırı hassasiyet; b) Yaşanan olaya ilişkin anı ve görüntülerin istemeden zihne geri gelmesi; c) Kişinin yaşadıklarını hatırlatan olay, anı ve yerlerden kaçınması, uzak durmasıdır. Tüm bu tepkiler, yaşamımızı sekteye uğratan doğal olmayan bir olaya verilen normal tepkilerdir. ZORLU BİR YAŞAM OLAYI OLARAK KUŞ GRİBİ Kuş gribi, deli dana hastalığı, HIV/AIDS, SARS gibi hastalıklar yarattığı tehdit ve sonuçları açısından zorlu yaşam olayları olarak kabul edilmektedir.Ülkemizde Sağlık Bakanlığı ile Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’nın aldığı tedbirler ile virüsün kontrol altında tutulması olumlu bir gelişmedir. Isının artması ile virüsün öleceği ve hastalığın yayılma hızının azalacağı düşünülse de virüste gerçekleşen hızlı değişim ve insandan insana geçen salgın hastalık tehdidi psikososyal çalışmaları kaçınılmaz kılmaktadır. Bu nedenle tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de tehdit devam etmekte ve Bakanlığımız tarafından yürütülecek okul tabanlı psikososyal koruma ve önlemeye yönelik hizmetler de kaçınılmaz olarak karşımıza çıkmaktadır. Aşağıda bu hastalığa yakalanan ya da risk grubunda bulunan bireylerin vereceği genel tepkiler yer almaktadır: §         Toplumsal panik,§         Korku ve kaygı,§         Üzüntü, çaresizlik hissi§         Kayıplar karşısında yaşanan yas (sevilen bir kişi, tanıdık ve yakınlar, hayvanlar)§   Gelecek konusunda belirsizlik, §   Yaşam üzerindeki kontrolü yitirme, §   Etiketlenme, damgalanma §   Virüsü taşımaktan, hastalanmaktan, karantinaya alınmaktan ve şüpheli görülmekten utanma,§   Dışlanma, §   Bedensel ağrı ve şikayetler,§   Güvensizlik, §   Akıl karışıklığı,§   Uyumakta zorluk, kabuslar,§   Kızgınlık, öfke,§   Suçluluk,§   Huzursuzluk ve gerginlik,§   Depresyon.Yaşanan zorlukların etkileri bazı kişilerde hemen ortaya çıkmayabilir. Bazen haftalar, aylar hatta bir yıl sonra ortaya çıkabilir. Bu tepkiler temelde hepimizde benzer, normal ve doğal tepkiler olarak ortaya çıkar. Bu tepkiler doğru ya da yanlış olarak nitelendirilemez. Kritik ve zorlu bir yaşamın arkasından ortaya çıkan tepkiler, doğal ve normal kabul edilmektedir.Çocuklarda Görülebilecek Tepkiler

§         Oynama ve dışarı çıkma isteksizliği,

§         Kayıpların arkasından içe kapanma,yas, üzüntü duyguları

§         Karamsarlık, hızlı mizaç değişiklikleri,

§         Küçük çocuklarda parmak emme, altını ıslatma gibi önceki gelişim davranışlarını gösterme,

§         Küçük çocuklarda anneden ayrılamama

§         Küçük şeylerden huzursuz olma,

§         Okula gitmek istememe, okul başarısında düşme, dikkati toplamada zorluk,

§         Uyku bozuklukları, kabuslar

§         Virüsü almaktan ve hastalanmaktan korkma

§         Damgalanmaktan, dışlanmaktan korkma ve utanma

§         Aile bireylerinin öleceği korkusu

§         Korku, panik,

§         Yiyeceklere karşı kaygı, güvensizlik,

§         İlgi azalması,

§         Sevdiği, yakın ilişki içinde olduğu hayvanların yol açtığı tehlike karşısında hayal kırıklığı, şaşkınlık, güvensizlik, öfke

§         Hayvanların itlafına şahit olan çocuklarda şok, duyarsızlık, üzüntü, öfke, suçluluk,

§         Uzun dönemde hayvanlara karşı kin, korku ve nefret geliştirme.


 

HASTALIKLA MÜCADELE EDENLERDE GÖRÜLEBİLECEK TEPKİLERKuş gribinin, hastalıkla doğrudan mücadele etmek durumunda kalan meslek grupları için (sağlık çalışanları, veterinerler, itlaf ekipleri) önemli fiziksel, sosyal ve duygusal sonuçları vardır. Bunları şöyle sıralayabiliriz:·        Hasta kayıplarından/itlaf çalışmalarından doğan üzüntü, çaresizlik, umutsuzluk, kimi zaman duyarsızlık hissi,·        Hastalığa yakalanma ve ailelerine bulaştırma kaygısı,·        Hastalığa yakalanmamak için sürekli ve olağan dışı tedbir almak zorunda kalma, ·        Uzun ve stresli çalışma saatlerinden dolayı uykusuzluk, öfke, gerginlik, konsantre olamama, iştah kaybı,·        Özellikle itlaf ekiplerinde çalışanların yemek düzenlerinin bozulması, aç kalma süresinin uzaması ve bunun yol açtığı fiziksel şikayetler,·        Hasta yakınlarının tepkileriyle baş etmek zorunda kalma/hayvan sahiplerinin öfke ve dirençleriyle baş etmek zorunda kalma,·        Mesleğe karşı öfke, inancını yitirme·        Günlük yaşamın sekteye uğraması·        Hastalığı yayabilecek biri olarak görülme riski ve kendilerinden sakınılması ve uzak durulması.

Bu tepkiler normal olmayan bir duruma karşı gösterilen ve tamamen normal olan tepkiler olmakla birlikte psikososyal destek almak yaşananların etkisini azaltmaya yardımcı olacaktır.

   Hazırlayan Milli Eğitim Bakanlığı

Bir Yorum

  1. dünyada neler oluyor yeni öğreniyoruz internet falan olmasa öğrenemeyeceğiz de yahu

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir