DIŞKI KAÇIRMA (ENCOPRESİS)

Dışkı Kaçırma (Encopresis)

Çocuğunuzun, yaptığınız tüm eğitimlere rağmen, gerekli sağlık kontrollerinin yapılmasına rağmen altını kirletmeye devam ediyorsa durumun bir psikologla görüşülmesi gerekmektedir. Organik bir neden olmaksızın, çocuğun üç dört yaşından itibaren dışkısını kontrol edemeyerek altını kirletmesine, encopresis denir. Bu konunun altında yatan nedenlerin ciddi olarak ele alınması gerekir.

Enüresis’e (alt ıslatma) oranla daha az rastlanan bu bozukluk genellikle uygun olmayan tuvalet eğitimi, aile içi çatışmalar, annenin aşırı titizliği gibi nedenlerden kaynaklanabilir.(Yavuzer,Haluk,2001,s.242) Daha çok erkek çocuklarda rastlanan bir durumdur. Genellikle altını ıslatmadan daha ağır bir ruhsal uyumsuzluktan söz edilebilir. İki türde görülebilir. Birinci tip dışkı kaçırma, yetersiz ve gevşek bir eğitim nedeniyle baştan beri dışkı tutma alışkanlığı kazanılmamıştır. İkinci türünde ise dışkılama düzene girdikten bir süre sonra bozulmuştur. Bu durum genellikle ruhsal etkenlere bağlı olarak ortaya çıkar. (Yörükoğlu,Atalay,1998,s.331) Beş yaşındaki çocukların yaklaşık %1’inin encopresis olduğu sanılmaktadır.

Nedenleri nelerdir
Yeni bir kardeşin doğumu, anneden ayrılık, korkutucu olaylar, hastaneye yatış, okulöncesi eğitime başlama gibi tedirgin edici durumlar çocukta bir gerilime yol açar. Bu çocukların annelerinin temizlik ve titizliğe aşırı önem verişleri ve cezalandırıcı tutumları belirgindir. Çocuğun dışkılama eğitim çok baskılı bir yöntemle uygulanmıştır. Bir bakıma çocuk, bu davranışıyla hem annesinin ilgisini çekmekte, hem de ona başkaldırmaktadır. Başka bir deyişle anneyi en duyarlı yerinden yaralamaktadır. Çocukla anne arasında bir çekişme başlar. Cezalar, korkutmalar, dayaklar birbirini kovalar. Ancak anne bu savaştan yenik çıkar. (Yörükoğlu,Atalay,1998,s.331)

Bağırsak işlevlerinde yapısal bir bozukluk olduğu düşünülebileceği gibi kusurlu tuvalet eğitiminin ve psikolojik etkenlerin önemli bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Başka türlü dışa vuramadığı saldırganlık duygularını bu yolla ifade ediyor olabilir. Genellikle başlamasına neden olan bir etken vardır. Ölümler, ayrılıklar,yeni bir kardeşin doğumu, okula başlama gibi travmatik durumlar etkendir. 16 yaşında görülmesi nadirdir ve dışkı kaçıran çocukların yaklaşık %25’inde alt ıslatma davranışının da olduğu sanılmaktadır.

ÖNERİLER
Öncelikle, ilk önlem olarak çocuğun hekim kontrolünden geçirilerek durumun organik bir bozukluktan kaynaklanıp kaynaklanmadığı saptanmalıdır.
Dışkı kaçırma, çocuğu utandıran, benlik saygısını zedeleyen, sosyal yaşamını arkadaş ve aile ilişkilerini bozan bir durum olduğundan tedavi edilmesi büyük önem taşımaktadır,
Bazı durumlarda ilaçla tedavi gerektirebilir.
Dışkısını tutamayan bir çocukta her şeyden önce gereksiz baskıların kaldırılması, aşırı titiz tutumdan vazgeçilmesi gerekir. Çocukla olumlu bir ilişkiye girildikten sonra, dışkılamasını düzene koymak kolaylaşabilir.
Ceza ve şiddet içeren uygulamalar bırakılarak, kesin bir tutumla çocuğun günde üç dört kez belli aralıklarla tuvalete oturması sağlanmalıdır. Yemeklerden sonra bağırsak çalışması hızlandığından, bu saatlerin seçilmesi uygun olur. Çocuk dirense de anne soğukkanlı ve kararlı tutumunu sürdürmelidir.
Aile içi ilişkilerin çok bozuk olduğu durumlarda, ailenin ilgili kurumlarının çocuk ruh sağlığı bölümlerine başvurması gerekir.
Ailedeki sorunların ya da gerginliklerin giderilmesi belirtilerde azalmaya neden olmaktadır. Ayrıca çocuğun okulda ortaya çıkabilecek sıkılganlık ya da utanması azaltılmalı, telaşlanmadan sık iç çamaşırı değiştirebilmesi düzenlenmelidir. Enüreziste olduğu gibi çocuğun takvim tutması önerilir.

10 Yorum

  1. Merhabalar,
    yazdıklarınız normal davranış gösteren çocuk davranışı değildir. En kısa zamanda bulunduğunuz yerde bir psikoloğa gitmenizi öneririz. Bu tür davranışlar eğer organik bir sorun yoksa kesinlikle dikkat çekme veya kızgınlık gösterisi davranışlardır…
    —-

    11 yaşında oğlum var son birkaç aydır altına katı dışkısını kaçırıyor hatta bunu sağa sola küçük parçacıklar halinde atıyor yada sürüyor defalarca uyarmamıza rahmen her seferinde bir daha yapmayacağını söylüyor ama değişen bir şey yok aynı zamanda ara sıra altına küçük tuvaletinide kaçırıyor gece tuvalete kaldırdığımız halde buna kesin bir çözüm bulamadık ayrıca tuvaleti kontrol ettiğimizde dışkısının çok büyük olduğunu farkettik ne yapacağımızı şaşırdık kendisine soruncada farkında olmadan yaptığını söylüyor annesiyle yaklaşık 4 yıl önce ayrıldık bunun etkisi varmıdır bilmiyorum elimden geldiğince her konuda ona karşı anlayışlı olmaya çalışıyorum ama bir baba olarak bu olayları yaşadıkça hem üzülüyor hemde umutsuzluğa kapılıyorum yardımcı olursanız sevinirim

  2. merhaba kafayı yemek uzereyım benım oglum 3 bucuk yasında 1 bucuk yıl once tuvalet egıtımını tamamladı ama 1 aydır sureklı altına kacırıyo babası yurt dısında calısıyo kardesı olacak kakası gelınce bır yerlere saklanıp ustune yapıyo ne yapacagımı sasırmıs durumdayım anlatıyorum soz verıyo ama yıne tekrarlıyo nasıl davranmalıyım yasadıgımız yerde pedagog yok tuveltte oyunlar oynuyorum ama yıne aynı seyı yapıyo ne olur yardımcı olun tesekkur ederım

  3. kemal bey ve dilber hanım ben psikoloji öğrencisiyim son sınıf lütfen öncelikle biyolojik bir problem olup olmadığından emin olun çünkü gerçekten kaslarda problem varsa çocuk bunu istemsiz olarak dışarı çıkarır bu çocukta öz güven eksikliğine yol açar öncelikle bunu kontrol edin ardından psikolojik bir tedavi için başvurun çünkü 11 yaş için kritik bir dönemdir.

  4. merhaba 6 buçuk yaşında oğlum var tuvalet eğitimini tamamladık 2 yaşında ama şuanda daha kötü çünkü hem çişini altına yapıyo hemde kaka kaçırıyo ne yapacağımı bilmiyorum bu konuda çok bunalmış durumdayımm.

  5. Merhaba 3 yaşında oğlum var. Tuvalet alıştırmaya mayıs ayında başladım. Yalnız kakasını tuvalette gördükten sonra korktu ve birdaha tuvalette yapmadı kakasi gelince de kendini sıkıp duruyor sancı çekiyor yapmamak için kendini zorluyor. Ayrıca evden başka yerde cisini de yapmıyor. Yardımcı olursanız sevinirim.

  6. Merhabalar
    Benim 32 aylık kızım var. 2.5 yasında tuvalet Eğitimine başladım.ilk zamanlar kakasını tuvalete yapıyordu. Sonradan bir Köşeye gidip altına yapmaya, başladı. Bu uzun süredir böyle devam ediyor. Ilk zamanlar kırmamaya gayret ettim . Fakat sonradan bende de hata kızdım. Şimdi bunun önüne nasıl geçinmem bilemiyorum.

  7. çocuklarda bu durum önemlidir. konu iyi araştırılmalıdır.

  8. benimn 3 yaşında erkek kardeşim var.annam bir haftadır tuvalete alıştırıyor fakat kardeşim tuvalete çişini yaparken kakasını yapmaya korkuyor.ve tuvalete yapmıyor.bez bağlamamızı istiyor lütfen yardım edin

  9. Kafasını tutan çocuklarda fitil e başvurmak ne kadâr doğrudur?

  10. Merhaba benim 14 yaşında oğlum 13 günlük iken bağırsak ameliyatı oldu ama hala altına kaçırması sürüyor psikoloğa götürdüm ama tuvalet eğitimi alamamış diyorlar 14 yaşında bu çocuk ne yapabilirim.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir