DAVRANIŞSAL GENETİK
DAVRANIŞSAL GENETİK
Burada üzerinde durduğumuz araştırma türünün temeli, psikoloji ile
biyoloji bilimlerinin en büyük ortak alanını temsil eden davranışsal
genetik alanındadır. Davranışsal genetik, genetik etkenlerin
davranışı ve gelişimi nasıl etkilediğini anlamayı amaçlar.
Bu alandaki araştırmalar, bir bireyin genotipinin ancak çevreyle
etkileşime girdiğinde zihin ve kişilik gelişimini etkilediğini
açığa çıkarmıştır. Çevre genetik gizilgüçlerin ortaya çıkma yolunu
etkiler, genetik etkenler de bireyin dış baskılara yanıt verme
yolunu etkiler. Freedman (1958) bu yolları grafiklerle gösterdi.
Dört cins köpek (shetland, basengi, fox terrier, beagle) ya hoşgörülü
ya da disiplinli bir çevrede büyütüldü. Hoşgörüyle büyütülen
köpek yavruları hoşlarına gideni yapmaya bırakıldı ve asla disipline
sokulmadı. Diğerlerine harfi harfine itaat etmek öğretildi.
Birkaç hafta sonra herbiri içinde yiyecek tası olan bir odaya
kondu. Yemeğe başladıklarında araştırmacı onlara vurdu ve bağırdı,
sonra odayı terketti ve her köpeğin yiyeceğe yeniden dönmesinin
ne kadar zaman aldığını kaydetti. Yetiştirilme tarzları beagle ve terrier cinsi köpekleri önemli
ölçüde etkilemiştir; disipline alışmış olanlar hoşgörüye alışmış
olanlardan çok daha çabuk yemeğe dönmüşlerdir. Ama hem hoşgörüyle
hem disiplinle yetiştirilmiş bütün basengiler yemeğe
çabucak dönmüşler, bağırılan ve vurulan bütün shetlandlar ise
hiçbir şey yiyememişlerdir. Bu deney bireylerin, genetik yatkınlıkları
ile ilk deneyimleri arasındaki etkileşim nedeniyle aynı
çevresel durumlara çok farklı biçimde tepki gösterebileceğini ortaya
koymuştur.
Yani bireyin gelişiminde genetik mi daha önemlidir yoksa çevre mi?
insan davranışları hem doğuştan hem de sonradan öğreniliyor. güzel yazılarınız için teşekkür ederim…
adam bunu açıklamak için 1958de deney yapmış 2011de editör sonucu burada anlatmış sen hala çevresel mi genetik mi diye soruyorsun……….