AMERİKA GÖÇMENLİK YASALARINDA REFORM GELİYOR

Amerika Gocmenlik Yasalarinda Reform Geliyor

2007 de meclise sunulan ve Gocmenlik yasasinda koklu degisiklikler ongoren yasa tasarisi bugunlerde yine gundemde.
Baskanlik secimleri oncesi gocmenlik yasalarinda degisiklik yapacagini soyleyen Obama, Meksikalilarin oyunu almisti.

Ekonominin bugunku hali nedeniyle gocmen sorunu surekli ertelenmekteydi. 25 Haziran’da Kongre uyelerini Beyaz Saray’a davet eden baskan Obama gocmenlik reformu uzerinde calismalari baslattigini acikladi. Obama bu toplantida kacak gocmenleri en etkin bir sekilde legal hale getirme cabasi icinde olduklarini ve legal gocmenlik uzerinde de durulacagini belirtmisti [1].

Amerika neden gocmenlerden vazgecemiyor?

Bugunku gucunu gocmenlere borclu olan Amerika’nin gelecegi de gocmenlerin elinde. Yapilan arastirmalar gosteriyor ki onumuzdeki on yil icinde Amerika her zamankinden daha cok gocmene ihtiyac duyacak. Son on yil icinde gocmenlerin Amerikan isgucune katkisi gittikce artmakta idi. 1990 da gocmenler calisan is gucunun %9.3 unu olustururken 2007 de bu oran %15.7 ye ulasmistir. 1995-2006 yillari arasinda doktorasini alanlarin yaklasik yarisini gocmen ogrenciler olusturmaktadir [2]. Soyle ki, Google, eBay, Yahoo ve YouTube gibi teknoloji sirketlerinin sahiplerinin en az bir tanesi yabanci kokenlidir.

Ancak gocmenlerin Amerika’nin gelecegi icin asil onemi baskadir. Gelecek 10 yil icinde Amerikan nufusu cok onemli bir derecede yaslanacak. Bunun sebebi `baby boomers` denen ve nufusun yaklasik %20 sini olusturan bir grubun emeklilik yasina girmesine ragmen, dogum oraninin da az olmasi nedeniyle dengeleyici genc jenerasyonun olusturulamamasidir. Calisan sayisinin azalmasi ve emekli sayisinin artmasi saglik ve sosyal guvenlik harcamalarini gittikce arttiracak. 2020 yili itibari ile Amerika’nin butcesinin %91 inin sosyal guvenlik harcamalarina gidecegi tahmin ediliyor [3]. Daha simdiden yakin gelecekte Amerika’nin en buyuk ic meselesi olarak gorulen yasli nufus istihdami sorununun 2020 den sonraki ABD baskanlik secimlerinin sonuclarini belirleyecegine inaniliyor [4].

Emeklilik yasinin arttirilmasi veya emeklilerin haklarinin azaltilmasi bu soruna gecici cozum olabilir ancak gercekci bir yaklasim degildir. Diger yandan vergilerin arttirilmasi da enflasyona sebep olacagi icin istenmemektedir. En dogru cozum; genc gocmenlerin bir an once kabul edilmesi, isgucune katilmasi ve vergi vermeye baslamasi olarak gorunuyor [5]. Emekli/calisan oraninin ekonomiyi bozmayacak sekilde dengede kalmasi icin 2050 ye kadar her yil 1.7 milyon gocmen alinmasi gerekmektedir [6]. Her sene bu kadar gocmen kabul edebilmek icin mevcut yasalarda cok buyuk reformlar yapilmasi gerekmektedir.

Kacak Gocmenler

Bugun Amerika’da 12 milyon kacak gocmen bulunmaktadir [7]. Kacak gocmenlerin yasallastirilmasi ve vergi vermeye baslamasi ekonomiye olumlu katkida bulunacak gibi gozukuyor ama aslinda durum biraz farkli. Yasal gocmenlerin cogunlugunu egitim seviyesi yuksek Asyalilar olusturmakta iken kacak gocmenlerin %78 ini egitim seviyesi dusuk Meksikalilar olusturmaktadir. Dogurganlik orani cok yuksek olan latin Amerikalilarin 2050 ye kadar nufusun %20 sini olusturmasi tahmin edilmektedir [3].
Ozellikle California, Florida ve Texas gibi guney eyaletlerinde latinlerin orani cok yuksek. Bu bolgeler daha onceden Meksika ile savasarak alindigi icin Meksikalilarin artmasi ve cogunlugu olusturmasi 2050 den sonra Amerika’nin en buyuk problemi olacak [4].

Bu nedenle kacak gocmenlere yasal haklar taninmadan once birkac duzenleme yapilmasi gerekiyor. Bu duzenlemelerden en onemli ikisi kacak Meksikalilari azaltmaya yonelik. Meksika sinirinin denetimi arttirilarak daha fazla kacak gocmen gelmesi engellenmekte ve kacak isci calistiran isyerlerine agir cezalar getirilerek Meksikalilarin issiz kalip ulkelerine donmesi saglanmakta. Aslinda bu plan oldukca basarili oldu. Son iki senedir Amerika’ya kacak gelen Meksikali sayisinda azalma gozlendi.

Gocmen Alma Yarisi

Gocmenlik yasalarinda reform gerektiren bir baska sebep de Amerika ile diger gocmen kabul eden ulkeler Almanya, Avusturalya, Japonya, ve Kanada, arasinda gizliden gizliye kiyasiya bir yaris olmasidir. Amerika, ozellikle Avusturalya ve Kanada ile karsilastirilinca kaliteli eleman cekiciligi acisindan cok geride kalmaktadir.
Puanlama sistemi ile gocmen kabul eden Kanada ve Avusturalya daha cok belirli bir iste uzman olanlari gocmen olarak kabul ederken, Amerika yesilkart cekilisi sistemi ile isini sansa birakmaktadir [8]. Amerika gibi dogurganlik orani dusuk ve yasli orani yuksek Japonya ve Almanya’nin da onumuzdeki yillarda gocmen kabul sartlarini kolaylastiracagini da dusunursek, Amerika’nin genc gocmenleri cekmek icin gercekten cok cazip bir politika uygulamasi gerekecek. Ozellikle Kanada’da Amerika gibi yasli nufususa sahip oldugu icin daha simdiden genc gocmenleri cekmek icin gocmenlik yasalarinda bircok degisiklik gerceklestirmistir [9]. Dahasi Asya’dan en fazla gocmen gonderen ulke olan Cin, onbinlerce bilimadamini, muhendisi ve isadamini geri gelmelerini saglamak icin planlar yapiyor [10].

Sonuc

Bugun bircok politikaci gocmen alim sisteminin degistirilmesi ve diploma zorunlulugu olmasi gerektigini belirtmistir. Federal Reserve Baskani Bernake yaptigi bir aciklamada Amerikan gocmenlik yasalarinin bilimadamlarini ve muhendisleri tesvik edici olmadigini belirtmistir [2]. Hatta bircok bilim adami artik Amerika disindaki ulkeleri tercih etmeye baslamistir. Ancak gocmenlerin onemi onumuzdeki yillarda cok daha artacagindan dolayi mevcut gocmenlik yasalaridan bir reform sarttir.
Turkiye gibi genc ve egitimli gocmen potansiyeli yuksek ulkelerden gocmen kabul etmeyi kolaylastirici, Avusturalya ve Kanada’daki puanlama sistemine benzer bir reform yapilmasi bekleniyor. Amerika’nin reform paketini hazirlayip uygulamaya sokmasi icin cok fazla zamani kalmadi. O nedenle on hazirliklar hizlica tamamlanip bir-iki yil icinde cok cazip bir gocmenlik paketi beklenmektedir.

S. Kizilgul, 3 Agustos 2009

Kaynaklar:

[1] Working Together for Immigration Reform, by Katherine Brandon, June 25, 2009,
White House Briefing, http://www.whitehouse.gov/blog/Working-Together-for-
Immigration-Reform/

[2] Commentary: How U.S. Immigration Policy Hurts the U.S. Economy, Peter J.
Landis, http://www.lawfirms.com/news/immigration-law/immigration-policy-hurts-us-
economoy.htm

[3] William H. FREY, Research Professor, Population Studies Center, University of
Michigan / Senior Fellow, Demographic Studies, Milken Institute / Visiting Fellow, The
Brookings Institute, April 9, 2007 Demographic Change: How the U.S. is Coping with
Aging, Immigration, and Other Challenges

[4] The Next 100 Years: A Forecast for the 21st Century, by George Friedman.

[5] Immigration Policy Center, Volume 6 Issue 1 january 2008, “Thinking about our
immigrant future: new trends and mutual benefits in our aging society” Dowell Myers

[6] Immigration: Long Term Trends and America’s Future Arrival Rates, Integration
Patterns, and Impact on an Aging Society, Allen E. Kaye http://www.kayevisalaw.
com/03-03-08_Immigration_Long_Term_Trends.html

[7] Jeffrey S. Passel, The size and characteristics of the unauthorized migrant
population in US, Washington DC, Pew Hispanic Center, March 7, 2006 pp 2-3.

[8] US High-Skilled Immigration Policy: A Self-Inflicted Wound, by Jacob Funk
Kirkegaard, Peterson Institute for International Economics, Article in YaleGlobal
Online, July 1, 2008

[9] The Global Battle for Talent and People, September, 2003 (Volume 2, Issue 2),
By Stuart Anderson

[10] China Daily, The Turning Tide of Overseas Chinese, May 30, 2007; China Daily,
China Hit by Brain Drain, Report Says, June 1, 2007.

Yazımızda:Amerika’ya göçmenlik, Kanada’ya göçmenlik, Avusturalya’ya göçmenlik, Göçmen vizeleri, Amerika’ya vize konuları işlenmektedir.

1 Cevap
  1. 16 Ağustos 2009

Yorumunuzu Yazınız

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir