Konfüçyüs’den Seçmeler
Çinli filozof, eğitimci ve yazarın önemli söylemlerinden bir derlemeyi aşağıda sunuyoruz.
• “Erdemli olmayı göze al bu yola gir, iyi yaşamayı sonraya bırakan; yolunda ırmağa raslayıpda akıp geçmesini bekleyen adama benzer. Irmak hiç durmadan akıp gidecaktir.”
• “Vakarı olmayan bir talabe saygınlık kazanamayacaktır; bu da onun öğrendiklerinin sebat bulmamasına neden olur. Talabenin en önemli ilkeleri vicdan ve samimiyet olmalıdır. Kendisine denk olmayanlarla arkadaş olmasın. Hata yapınca telafi etmede tereddüt göstermesin.”
• “İnsanlar beni anlamıyorlar diye üzülmeyeceğim; insanları anlamıyorum diye üzüleceğim.”
• “Halkı kanunlarla yönetip cezalarla düzeni sağlarsınız, onlarda cezalardan kaçınacaklardır; ama bu arada ar duygularıda kaybolacaktır. Fakat onları kendi güzel ahlakınızla yönetip düzeni de vazifelere bağlılığınızla sağlarsanız, ar duyguları onları terketmeyecek ve bu ölçüye göre yaşayacaklardır.”
• “Derin olan kuyu değil, kısa olan iptir.”
• “Onbeş yaşımda zihnimi vicdanıma bağladım. Otuzumda dimdik durdum. Kırkımda şüphelerimden kurtuldum. Elli yaşımda ilahi kanunları anladım. Altmışımda uysal bir kulağım oldu. Şimdi yetmişimde, doğruluğu elden bırakmadan kalbimin tutkularının peşinden gidebilirim.”
• ” Düşünmeden öğrenmek faydasızdır. Öğrenmeden düşünmekse tehlikeli…”
• “Karanlığa söveceğine kalk bir mum yak.”
• “Allahım, senden başka hiçbirşeyi olmayan ben senden başka herşeyi olanlara acırım.”
• “Bildiğini bilenin arkasından gidiniz. Bildiğini bilmeyeni uyandırınız. Bilmediğini bilene öğretiniz. Bilmediğini bilmeyenden kaçınız.”
• “Erdemsiz bir insan mahrumiyete fazla tahammül edemez; nasıl ki mutluluk içindeyken bile rahat edemezse. Fakat erdemli insanın barındığı yer yine erdemin içindedir, akıl sahipleri hep bunu arar.”
• “Yanlızca erdemli kişilerdir sevmeye ve nefret etmeye güç yetirebilecek olan.”
• “Kamil insan; kişsel olarak ciddi, büyüklere hizmet ederken saygıyı elden bırakmayan, halka karşı çok nazik olan ve onları yönetirken de adaletli davranan kişidir.”
• “Doğa eğitimin önüne geçerse, bir dağ adamı yetiştirmiş olursunuz. Eğer eğitim doğanın önüne geçerse, katip yetiştirmiş olursunuz. Doğa ve eğitim doğru oranla harmanlanabilirse ancak o zaman üstün özellikleri olan insanlar yetiştirebilirsiniz.”
• “Erdemli kişi, ne kadar zor olursa olsun, hizmeti öne koyar, ondan ne fayda temin edileceği ise daha sonra düşünülecek bir meseledir.”