DOKTOR KORKUSU
Çocukların çoğunluğu doktora gitmekten hoşnut kalmazlar. Bu duruma yanlış yönlendirmeler eklendiğinde çocukta, zamanla doktor korkusu gelişir. Doktor korkusu oluşmuş çocuğunuza, korkusunu yenmek için yardım edebilirsiniz.
Çocuğunuza yardımcı olurken öncelikle sabırlı olmanız gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. Ona zaman tanıyın. Bu zamanı doğru olarak iyi değerlendirin. Yavaş yavaş ama dikkatle uygulayacağınız yöntemlerle, bu korkunun aşılmasını sağlayabilirsiniz.
Doktor korkusu edinmiş çocuklarla doktora gitmek adeta küçük çaplı bir savaşa gitmeye benzer. Eve döndüğünüzde çocuğunuz ağlamaktan siz de yorgunluktan bitkin halde bulursunuz kendinizi. Bu durumda annelerin ilk tepkisi; kendini suçlamaktır. Ne yaptım da böyle oldu? sorusuyla boğuşup dururlar. Oysa, çoğu zaman neden annenin tutumu değil, çocuğun belleğine yerleşen ‘acı’ dolu bir hatıradır. İğne olmak, muayene sırasında sert bir müdahale yapılması ya da ‘ne olacak?’ tedirginliğe ikna edici bir yanıt alamamak gibi.. tüm bunlar hayal gücüyle birleştiğinde çocukta direnç artar. Tabi çocuk eğitiminde yapılan bazı yanlışlar da bu korkuları perçinleştirir. “Uslu durmazsan doktor gelir iğne yapar”, “Yemeğini ye, yoksa doktor sana acı ilaçlar verir” gibi sözlerle daha önceden çocuğunuzu “disipline” etmeye çalışmanız, olası doktor korkusunu artıracaktır. Büyük ihtimalle de vermek istediğiniz “disiplin” de hiçbir işe yaramayacaktır.
Oluşmuş korkuyu yenebilmek için çocuğun duygularının ve korkularının mantıklı ve anlaşılır olduğunu kabul etmelisiniz. Çocuğunuzun kendisi için değişik olan her şeye tepki gösterebileceğini, kendisine zarar verileceğini düşünebileceğini bilmelisiniz. Bu tepkiyi de en büyük savunma mekanizması olan bağıra bağıra ağlama ile vermesi de en doğalıdır.
Bu nedenle ilk yapılması gereken doktordan korkan çocuğunuzu zorlamamaktır. Aksine, anlayışla karşılayıp, basit bir dille, olacakları ve faydalarını anlatmak korkularını yenmesi için yapacağınız ilk adımdır. Bu durumu daha öncede belirttiğimiz gibi sabırla yapmanızdır.
Diğer önemli bir adım çocuğu kandırmamaktır. Çocuğunuz doktordan korkuyorsa, onu götüreceğinizi gizlemek sizin için daha uygun ya da daha az yıpratıcı olabilir. Nereye gittiğinizi söylemeden evden çıkmak, bahaneler uydurmak, çocuğunuzda aldatılmışlık duygusu yaratır. Ya da, “iğne canını hiç acıtmaz ki”, “Doktor seninle sadece konuşacak başka bir şey yapmayacak” gibi doğru olmayan sözlerle onu yatıştırmaya çalışmak, kontrol sırasında daha çok hırçınlaşmasından başka işe yaramaz. Sizin için çocuğunuzu üzmemenin bir yolu gibi görünse de bu yöntem başlı başına bir yanlıştır. Hem onun doktor ziyareti için hazırlanmasına zaman bırakmamış, hem de korkusunu arttırmış olursunuz.
Diğer taraftan, çoğu zaman aile çocuğun canının yanmasından o kadar endişelenir ki belli etmediklerini düşünseler de bu çocuğa yansır. Korku ve kaygı bulaşıcıdır. Çocuğunuz sizdeki tasayı hemen fark edecektir, dolayısıyla önce kendi korkularınızı kontrol etmeniz yerinde olacaktır. Sizin doktor ziyaretlerinden korkmadığınızı görmek, çocuğunuzun korkusunu yenmesine yardımcı olacaktır. Sizin neşeli haliniz onu da mutlaka etkileyecektir.
Çocuğunuzun en sevdiği oyuncaklarından bir ya da bir kaçını hastaneye götürmesine ve muayene sırasında yanında tutmasına izin verin. Muayene sırasında kendini en rahat hissettiği konumu arayıp bulması için onu cesaretlendirin bu genellikle anne kucağında oturmak olacaktır. Siz de onunla beraber muayene yatağına oturabilirsiniz. Özellikle süt çocukları ve küçük çocuklar muayene sırasında annelerinin kollarında olurlarsa daha az korkarlar. Çocuğunuzu bir anda çırılçıplak soymayın, iç çamaşırının üzerinde kalmasına izin verin. Çocuk soyunmak istemiyorsa, o sırada incelenecek vücut kısmını açarak ilerleyin. Bu esnada onu sakinleştirici sözler söylemeniz onu rahatlatacaktır. Muayene sonrasında sözel ödüllendirmeler ve ara sıra olmak kaydıyla da maddesel ( şekerleme, istediği bir oyuncak..vs almak) ödüllendirmeler yapabilirsiniz. Ancak her seferinde ödül vaadiyle doktora götürmek ve/veya ödüllendirmek uygun bir davranış olmayacaktır
Geleceğimizi teslim ettiğimiz çocuklarımızı iyi bir kişi olarak yetiştirmek aslında bizlerin elindedir. Anne babaların çocukları susturmak, korkutmak veya bir davranıştan vaz geçmesi için başvurulan yöntemler ilerleyen aylarda ve yaşlarda karşımıza birer sorun olarak çıkmaktadır. Anne babalara önerimiz, kendinizi yetersiz hissettiğiniz konularda okumaktan ve bir uzmana başvurmaktan çekinmeyiniz. Aslında korktuğumuz doğrular bir uzanış kadar uzaktadır.
REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA SERVİSİ
