Dil ve Dudak Alıştırmaları
Dil ve Dudak Alıştırmaları
Konuşma bozuklukları ile karşı karşıya gelebilmekteyiz. Seslerin doğru söylenememesi durumu da çocuklarda rastlanan durumlar. Bu tür problemlerden kurtulmak ya da en aza indirgemek için aşağıdaki alıştırmaları yapmak yerinde olacaktır.
1. Dili ağız dışında aşağı yukarı hareket ettirme
2. Dili ağız dışında yuvarlama
3. Dili ağız dışında sağa sola hareket ettirme
4. Diliyle dudağın etrafını yalama
5. Diliyle dondurma yalama
6. Dudakları açıp kapama
7. Dudakları büzme
8. Dili damağın önünden arkasına hareket ettirme
9. Dudakları sağa sola hareket ettirme.
b. Nefes alıştırmaları
1. Balon, poşet vb.ni şişirme
2. Tüy, pamuk vb.ni üfleme
3. Mumu üfleme
4. Sabun köpüğünü üfleyerek balon yapma
5. Pipetle su içme
6. Pipetle üfleme
7. Pinpon topu, kâğıt parçası vb. üfleyerek hareket ettirme
8. Suyu üfleyerek dalgalandırma
9. Üfleyerek suda kayık yüzdürme
10. Islık çalma
11. Flüt çalma
12. Derin nefes alıp verme.
c. Çene alıştırmaları
1. Ağzını olabildiğince açma/kapama
2. Çeneyi yana hareket ettirme
3. Çeneyi öne hareket ettirme
4. Çeneyi dairesel hareket ettirme
5. Çiklet çiğneme.
ç. Damak ve gırtlak alıştırmaları
1. Yutkunma hareketleri yapma
2. Tükürüğünü yutma
3. Yiyecek maddelerini yutma
4. Gargara yapma
5. Burnundan derin nefes alma
6. Ağız açıkken gırtlak sesleri çıkarma.
Konuşma işlevini yerine getiren organların devinimini sağlamak, tembel organları harekete geçirmek ve konuşma motivasyonunu artırmak amacıyla, oyun, eğlence
ve bilgi temeline dayanan birtakım alıştırmalara yer verilmelidir. Bu alıştırmalar çocukların bireysel gelişim özellikleri dikkate alınarak, kültürümüzün
otantik değerlerinden de yararlanılarak (ninniler, tekerlemeler, deyimler, sayışmalar gibi) zevkli bir uğraşı hâline getirilmelidir.
Konuşma problemi, zihinsel öğrenme yetersizliği olan bireylerde yaygın olarak görülen bir durumdur. Konuşmayı geliştirme çalışmaları yapılırken;
· Öğrencide konuşma isteği yaratmak için uygun ortamın hazırlanması,
· Günlük yaşamda sıkça kullandığı ve söyleyebildiği sözcüklerin seçilmesi,
· Öğrencinin söyleyebildiği ve söyleyemediği heceler belirlenerek söyleyebildiği
hecelerden oluşan sözcüklerin öğretimiyle işe başlanması,
· Çıkaramadığı sesleri kendisinin fark edebilmesi için kulaklık ve teyp kullanılması,
· Öğrencinin, sorunlarını işaretlerle değil, konuşarak söylemeye teşvik edilmesi,
· Çevresindeki çeşitli nesne ve nesne resimlerinin adlarının söylettirilmesi,
· Konuşurken öğrenciyle göz iletişimi kurulması,
· Öğrenciyle kendisinin dinlendiğini hissettirecek tarzda konuşulması,
· Öğrencinin konuşma sırasındaki yanlışlarının o anda düzeltilerek doğru biçimlerinin
tekrarlanması ve tekrarlatılması gerekir.