• Kuş Gribine ilişkin okulda yürütülecek psikososyal etkinlikler

OKULDA YÜRÜTÜLECEK PSİKOSOSYAL ETKİNLİKLER 

  • Kuş Gribine ilişkin okulda yürütülecek psikososyal etkinlikler, okulun eğitim alan psikolojik danışman /rehber öğretmeni tarafından öğretmenlere aktarılacaktır.

 

  •  Etkinlikleri 1. kademede sınıf öğretmenlerinin, 2. kademede sınıf rehber öğretmenlerinin yapması beklenmektedir. Rehber öğretmen ise uygulama yapıldığında sınıfları gezerek her hangi bir zorlukla karşılaşıldığında öğretmene yardım edecektir.

 

  • Psikososyal etkinlikler, yaş ve anlama düzeyi göz önünde bulundurularak 1 – 3. Sınıflar ve 4 – 8. Sınıflar olmak üzere iki ayrı program halinde hazırlanmıştır.

 

  • Üç haftaya yayılarak toplam 5 ders saati yapılması öngörülen etkinliklerin planı aşağıdaki gibidir:

  

Sınıflar1. Hafta2. Hafta3. Hafta
Tüm Sınıflar 1. OTURUM:  (40 Dk)3. OTURUM: (40 Dk)5. OTURUM: (40 Dk)
2. OTURUM:  (40 Dk)4. OTURUM:(40 Dk) 

         5. Oturum İzleme ve Değerlendirme oturumudur. Detaylarının arkada verileceği oturum tüm sınıflar için aynı olacaktır.


 

1. – 3.  SINIFLAR İÇİN PSİKOSOSYAL ETKİNLİKLER  1. HAFTA—————————————————————————1.    OTURUMSınıf TartışmasıAmaç: Öğrencilerin kuş gribine ve korunma yollarına ilişkin bilgilendirmeSüre: 40 dakikaMalzemeler: Tahta, tebeşirAçıklama: Öğrencilerinize şu açıklamayı yapın: “Çocuklar biliyorsunuz son zamanlarda kuş gribi yaşantımızı yakından etkiledi ve etkilemeye devam ediyor. Bu nedenle sizlerle üç hafta süresince kuş gribine ve korunma yollarına ilişkin çalışmalar yapacağız. Başlamadan önce daha rahat çalışmak için bazı kurallar belirleyelim. Örneğin “Çalışmamız boyunca herkes çalışmaya katılsın” gibi bir kuralımız olsun mu? Ya da “Birimiz konuşurken diğerleri dinlesin” kuralına ne dersiniz? Haydi şimdi kurallarımızı belirleyelim. Kim başlamak ister?” diye sorun ve çocukların söylediği kuralları tahtanın bir köşesine yazın ve en sonunda yüksek sesle tekrarlayın. Çocukların aşağıdaki kuralları söylemelerini sağlayın; söylemezlerse siz ekleyebilirsiniz:§ Çalışmalara herkesin katılımı kuralı§ Aynı anda konuşmama kuralı § Konuşulanlara saygı gösterme kuralı (kimse diğerinin söyledikleriyle alay etmeyecek, dalga geçmeyecek ya da eleştirmeyecek)§ Kendi aramızda konuşmama kuralıSınıfa “Çocuklar kuş gribine ilişkin neler duydunuz? Neler biliyorsunuz? Paylaşmak ister misiniz?” sorusunu sorarak sınıf tartışmasını başlatın ve 10 dakika boyunca çocukların bildiklerini paylaşmalarına izin verin. Bu süre içinde çocukların söylediklerinden doğru olanları kısaca tahtaya yazın. 10 dakikadan sonra konuyu şöyle toparlayın: “Kimi zaman etiyle, yumurtasıyla, kimi zaman arkadaşlığıyla hayatımızın vazgeçilmezi olan tavuk, hindi, kaz, ördek, yaban kazı, bıldırcın gibi kanatlı hayvanlar tıpkı bizler gibi zaman zaman hastalanırlar. Hastalıklarını diğer hayvanlara ve bazen de bizlere bulaştırabilirler. Bizler bulaşıcı bir hastalığa yakalandığımızda nasıl arkadaşlarımıza yaklaşmıyor, onları hasta etmemek için okula bile gelmiyorsak hasta olan hayvanların da insanlardan uzak tutulması gerekir. Unutmayalım ki, eğer erken önlem alınırsa ve bazı sağlık koşullarına dikkat edilirse bu hastalığı kontrol altına almak ve bizlere geçmesini önlemek mümkün. Peki, bu hastalıktan nasıl korunabiliriz sizce?” diye sorun ve yine çocukların 10 dakika tartışmalarına izin verin. Çocukların söylediklerini kısaca tahtaya yazın. 10 dakikadan sonra konuyu şöyle toparlayın: “Sizlerin de çok güzel ifade ettiğiniz gibi yapmamız gerekenler şunlar: § Öncelikle hastalık kontrol altına alınıncaya kadar kanatlı hayvanlardan uzak durmak gerekiyor.§ Kuş gribi hastalığı, hasta olmayan ve çok iyi pişirilen tavuk ve yumurtadan bulaşmaz. § Eğer kuş besliyorsanız onu yabancı kuşlarla temas ettirmeyin. Dışarıda bulunan güvercin gibi kuşların hastalık taşıyabileceğini unutmayın. § Sokakta oynarken hayvanlara ve bulaşma riski olan maddelere ya da ölmüş hayvanlara dokunmayın. Eğer dokunursanız ellerinizi sabunlu suyla yıkayın. Dokunmasanız bile sokaktan geldiğimizde ellerimizi yıkamamız bizi diğer hastalıklardan da koruyacaktır”.Sınıfa “Sormak istediğiniz ya da anlayamadığınız bir konu var mı?” diye sorun; varsa soruları alın ve yanıtlayın. Daha sonra “Çocuklar buraya kadar çok güzel çalıştınız. Hepinizi kutlarım” deyin ve dersi bitirin. ——————————————————————————2. OTURUM:Resim ÇizmeAmaç: Öğrencilerin kuş gribine ilişkin duygu, düşünce ve izlenimlerini çizerek ifade etmeleriSüre: 40 dakikaMalzemeler: Boya, resim kağıdıAçıklama: Sınıfa “Çocuklar bugünlerde hayatımıza giren kuş gribinden hepimiz belli bir oranda etkilendik. Kuş gribine ilişkin tanık olup gördüklerimiz bizi yakından etkiledi. Şimdi sizlerden kuş gribine yönelik duygu ve düşüncelerinizi resim yoluyla ifade etmenizi istiyorum. Bu doğrudan bir resim çalışması olmadığı için güzel çizmeniz önemli değil. Önemli olan duygu ve düşüncelerinizi anlatmanız. Çöpten adamlar, işaretlerle de çizebilirsiniz. Haydi şimdi başlayalım. Bunun için 15 dakikanız var.” diyerek resim çalışmasını başlatın. Çocuklar resim çizerken arada dolaşın ve onları resim çizmeye zorlamadan yüreklendirin. Süre bittiğinde “Hepinizin resimlerle duygularınızı ifade ettiğinizi gördüm. Kim paylaşmak ister? Yalnız gönüllü arkadaşımızın resmine ilişkin bir yorum yapamayacağız. Sadece onun resmini anlatmasını dinleyeceğiz.” diye açıklama yapın ve çocuklardan gönüllü olanların resimlerini anlatmalarını dinleyin. Paylaşımlar bittikten sonra “Gördüğünüz gibi hepimiz benzer duygular ve düşünceler yaşıyoruz. Böyle yaşantımızı, sağlığımızı tehdit eden olaylar ya da hastalıklar karşısında korkmamız, üzülmemiz, kaygılanmamız, öfkelenmemiz, suçluluk ve hayal kırıklığı yaşamamız çok normal. Çünkü, bu günlük yaşantımızı bölen ve yaşamımızı değiştiren, etkileyen olağan dışı bir olay. Bu tür olaylarda söz ettiğiniz duyguların yaşanması bedenimizi etkiler. Uyku ya da beslenme düzenimizi bozabilir; kâbuslar görmemize neden olabilir. Dikkatimizi ve okul başarımızı etkileyebilir. Kuş gribi gibi kontrol edemediğimiz olaylar karşısında bunların yaşanması ve hissedilmesi normal ve doğaldır. Bu duyguları hissetmek kötü değil, ama taşımak zordur. Duygularımızı ifade ederek paylaşmak bu yükü hafifletir. Korku, üzüntü, öfke gibi zor duyguları ifade etmenin en iyi yolu onları anlatmaktır. Duygularımızı resim çizerek, konuşarak, yazarak, oynayarak ifade edebiliriz.” diyerek konuyu toparlayın. Öğrencilere “Sormak istediğiniz birşey var mı?”diye sorun; soru varsa yanıtlayın ve onları duygularını cesaretle ifade ettikleri için kutlayın.Dersi bitirirken “Çocuklar bugün kuş gribi, korunma yolları ve kuş gribine ilişkin yaşadıklarımızı paylaştık. Haftaya gelinceye kadar öğrendiklerimiz üzerinde düşünün; bunları ailenizle ve arkadaşlarınızla paylaşın” deyin.——————————————————————————2. HAFTA——————————————————————————3. OTURUMAmaç: Öğrencilerin, duygularının farkına varmalarının ve zor duygularıyla başetme yollarının vurgulanması, Süre: 40 dakikaMalzemeler: Boya, resim kağıdıAçıklama: Sınıfa “Çocuklar geçen hafta hatırlarsanız kuş gribi, korunma yolları ve duygularımız hakkında konuşmuştuk. Bugün biraz daha duygularımızdan konuşacağız. Duygulara örnek verebilecek olan var mı?” diye sorun; yanıtları alın ve şu açıklamayı yapın: “Çocuklar gördüğünüz gibi hepimiz zaman zaman bazı olaylar karşısında üzüntü, korku, öfke, bazıları karşısında ise mutluluk, sevinç ya da şaşkınlık gibi duygular yaşıyoruz. Bu duyguların hepsini yaşamak çok normaldir. İyi ya da kötü duygu yoktur.Ancak üzüntü, korku ve öfke gibi bazı duyguları paylaştıkça kendimizi iyi hissederiz. Diyelim ki, çok korktuğunuz ya da üzüldüğünüz birşey oldu. Örneğin gerçekten sizden büyük bir çocuk, ona çarptığınız için size bağırdı ve siz çok korktunuz. Ya da çok sevdiğiniz bir kitabınızı ya da oyuncağınızı kaybettiniz ve çok üzüldünüz. Peki sonra ne olurdu? Ne yapardınız? Korktuğunuzu ya da üzüldüğünüzü birisine söyler miydiniz? Kime söylerdiniz? Kimden yardım isterdiniz?” diye sorun ve çocukların yanıtlarını alın ve bunları tahtaya yazın. Sınıfa “Çocuklar gördüğünüz gibi çok üzüldüğümüzde ya da korktuğumuzda bu duyguları başkalarına söylemek kendimizi iyi hissettirir ve o kişilerin bize yardım etmesini sağlar. Bu kişiler anne babamız, güvendiğimiz bir öğretmenimiz ya da bir arkadaşımız olabilir. Bazen duygularımızı resimle, yazıyla ya da oyunla da ifade edebiliriz. “Şimdi bir geminiz olduğunu düşünün.” diyerek tahtaya basit bir gemi resmi çizin ve açıklamaya devam edin: “Bu gemiyle çok uzaklara gideceksiniz. Siz geminin kaptanısınız. Bu nedenle geminize istediğiniz ismi verebilir ve ona sevdiğiniz, güvendiğiniz herkesi, herşeyi alabilirsiniz. Bunlar aileniz, arkadaşlarınız, sevdiğiniz hayvanlarınız ya da eşyalarınız, okulunuz olabilir. Geminizi çizmek için 10 dakikanız var”10 dakika sonra “Şimdi yanınızdaki arkadaşınıza resminizi anlatın.” deyin. Çocukların bir süre kendi aralarında resimlerini paylaşmalarına izin verin ve daha sonra “Şimdi aranızdan gönüllü iki kişiden resimlerini tüm sınıfla paylaşmasını istiyorum. Kimler resimlerini anlatmak ister? Ama yine arkadaşlarımız anlatırken biz hiç birşey söylemeyeceğiz.” diye sorun; gönüllü çocukların resimlerini anlatmalarına izin verin. Her çocuktan sonra “Resmini bizimle paylaştığın için teşekkür ederiz. Haydi, arkadaşımızı alkışlayalım” deyin. Çocukların resimlerini paylaşmaları bittiğinde “Çocuklar bugün çok güzel çalıştınız. Size teşekkür ediyorum” deyin ve dersi bitirin. ——————————————————————————4. OTURUM Amaç: Kuş gribi ve korunma yollarının yeniden gözden geçirilmesi ve Kuş Gribi Afişi yapılması Süre: 40 dakikaMalzemeler: Üzerinde kuş gribinden korunma yolları yazan küçük kâğıtlar:§ Kanatlı hayvanlardan uzak durun.§ Tavuk ve yumurtaları çok iyi pişirdikten sonra yiyin.§ Hasta ya da ölmüş kanatlıları yetkililere bildirin. § Kuş besliyorsanız onu yabancı kuşlarla temas ettirmeyin. § Sokakta oynarken yabancı maddelere ya da ölmüş hayvanlara dokunmayın. § Ellerinizi sık sık sabunla yıkayın.Açıklama: Sınıfa “Çocuklar geçen defa hatırlarsanız duygularımız hakkında, bu duyguların hepsini yaşamanın normal olduğunu ve iyi ya da kötü duygu olmadığını konuşmuştuk. Üzüntü, korku ve öfke gibi bazı duyguları güvendiğimiz kişilerle paylaştıkça kendimizi daha iyi hissedeceğimizi artık biliyoruz değil mi?Sınıfı üç gruba ayırın ve şu açıklamayı yapın: “Çocuklar şimdi bir oyun oynayacağız. Elimde altı tane kuş gribinden korunma yollarının, yani uyarıların yazılı olduğu kâğıt var. Her gruba iki kâğıt düşüyor. Her gruptan birisi gelecek ben ona kâğıdı göstereceğim. O da ya çizerek ya da hareketlerle anlatarak size bu kâğıtta ne yazdığını anlatacak. Ama hiç konuşmayacak ya da yazı yazmayacak. Her bir grubun bilmek için üç dakikası olacak. Her grup kendi seçtiği gönüllü arkadaşının anlattığı uyarıyı bilecek. Diğerleri anlatırken hiç sesini çıkarmayacak. Ben “Zaman doldu” deyinceye kadar siz de arkadaşınızın neyi anlattığını tahmin edeceksiniz. Tekrarlıyorum bunlar kuş gribinden korunma yolları. Anlaştık mı? Şimdi gruplarınızda bir gönüllü seçin.” Diyerek grupların birer gönüllü seçmesine izin verin. Sonra ilk grubun gönüllüsüne elinizdeki kâğıtlardan birini gösterin ve ona çizerek mi yoksa hareketlerle mi anlatacağını sorun. Gönüllünün kendi grubuna dönerek uyarıyı anlatması için 3 dakika verin. Uyarıyı zamanında bilen gruba 1 puan verin ve en çok puan kazanan grubu galip ilan edin. Son olarak mesajları yeniden okuyun.DOSTLARIMIZ VE BİZ AFİŞİ Amaç: Öğrencilerin kuş gribi nedeniyle hayvanlara, özellikle kanatlı hayvanlara karşı olumsuz duygular beslemelerini önlemek ve doğayla dost olduğumuzu vurgulamakSüre: 40 dakikaMalzemeler: Boya, bulabildiğiniz en büyük boy resim kâğıtları (4 tane küçük ya da orta boy resim kağıdı yapıştırılarak da orta boy afiş büyüklüğünde bir kağıt elde edilebilir). Açıklama: Sınıfı dört kişilik gruplara ayırın ve onlara şu açıklamayı yapın: “Çocuklar biliyorsunuz Kuş Gribi nedeniyle bir süre hayvanlardan, özellikle de kanatlı hayvanlardan uzak durmak zorundayız. Ancak şunu da biliyoruz ki, bu hastalık tehlikesi geçince onlar yine bizim en yakın dostlarımız olacak. O zamana kadar sınıfımızda onlar için bir köşe yapmaya ne dersiniz?Sizlerden küçük gruplara ayrılmanızı istedim. Sizlerden grup halinde tek bir resim yapmanızı ve bu resmin bir köşesine hayvanlara ilişkin bir cümle yazmanızı istiyorum. Ancak bunu grup içindeki arkadaşlarınızla konuşarak yapacaksınız. Her grup farklı bir resim çizecek. Grupları tahtaya yazıyorum” diyerek aşağıdaki hayvan gruplarını tahtaya yazın:§   Suda yaşayan hayvanlar§   Evcil hayvanlar§   Vahşi hayvanlar§   Kuşlar §   Çiftlik hayvanlarıSınıfa “Şimdi hangi grup denizde yaşayan hayvanları çizmek ister? Biliyorsunuz denizde balıklar, köpek balıkları, yunuslar, ahtapotlar, yengeçler, timsahlar ve daha birçok canlı yaşıyor. Evcil hayvanlar grubunu hangi grup çizmek ister? Evcil hayvanlar grubuna kedi, köpek, tavuk, hindi, civciv, horoz, evde beslenen kuşlar gibi hayvanlar giriyor. Vahşi hayvanlar grubunu kim çizmek ister? Bu grup bizim çok yakınına yaklaşamadığımız ayı, geyik, kaplan, aslan, sincap gibi hayvanları içeriyor.Kim kuşlar grubunu çizmek ister? Kuşlar yırtıcı ve göçmen kuşlar olarak akbaba, kartal, şahin gibi yırtıcı kuşlarla, leylek, yaban kazı gibi göçmen kuşları içeriyor. Son olarak çiftlik hayvanları var. Bu grubu kim çizmek ister? Bu gruptaki hayvanlar da inek, at, öküz, kaz, kuğu gibi hayvanlardan oluşuyor. Şimdi çizmeye başlayabilirsiniz. Resminizi tamamlamanız için 15 dakikanız var.” diyerek öğrencilerin resimlerini çizmelerine izin verin. Aralarında dolaşarak onların resimleri için birer cümlelik bir slogan bulmalarına yardım edin. Resimler bittiğinde her grubun kısaca neler çizdiğini anlatmalarına izin verin ve resimleri bir bütünlük içinde sınıf panonuza ya da sınıfın bir köşesine asın. Oturumu şöyle diyerek bitirin: “Çocuklar bugün de çok güzel çalıştınız. Gördüğünüz gibi artık çok güzel bir doğa köşemiz var. Belki bu köşeye zamanla başka hayvan resimlerini de ekleriz. Ama bu günlük bu kadar. Hepinize katılımlarınızdan dolayı çok teşekkür ediyorum.”    ——————————————————————————3. HAFTA——————————————————————————5. OTURUM: Amaç: Öğrencilerin, psikososyal etkinlikler boyunca neler öğrendiklerinin ve etkinliklere ilişkin düşünce ve duygularının öğrenilmesiSüre: 40 dakikaMalzemeler: Öğretmen değerlendirme formuAçıklama: Sınıfa “Çocuklar geçtiğimiz haftalarda kuş gribine ilişkin çeşitli etkinlikler yaptık. Neler öğrendik? Kim söylemek ister?”diye sorun ve çocukların söylediklerini “Öğretmen İzleme ve Değerlendirme Formu”ndaki ilgili yere yazın. Daha sonra “Peki yaptığımız etkinlikleri sevdiniz mi? En çok sevdiğiniz etkinlik hangisi oldu? Neden bu etkinlikten hoşlandınız?”diye sorun ve yanıtları formdaki ilgili yere yazın. Daha sonra “Peki bu etkinliklerden önce kuş gribine ilişkin düşünce ve duygularınız neydi? Şimdi buna ilişkin duygu ve düşünceleriniz neler?”diye sorun ve yanıtları formdaki ilgili yere yazın. Son olarak “Söylemek istediğiniz başka şeyler var mı?”diye sorun ve yanıtları formdaki ilgili yere yazın ve oturumu noktalayın. Öğretmen İzleme ve Değerlendirme Formunu rehber öğretmeninize teslim edin. Eğer sınıfta kuş gribinden psikolojik olarak diğerlerinden fazla etkilendiğini düşündüğünüz öğrenciniz varsa bu öğrencinizi de rehber öğretmene bildirin. 


 

4 – 8. SINIFLAR İÇİN PSİKOSOSYAL ETKİNLİKLER 1.    HAFTA———————————————————————–1.OTURUMSınıf TartışmasıAmaç: Öğrencilerin kuş gribine ve korunma yollarına ilişkin bilgilendirmeSüre: 40 dakikaMalzemeler: Tahta, tebeşir, öğrenci sayısı kadar Kuş Gribine İlişkin Cümle Tamamlama çalışma kağıtları (eğer öğrenci sayısı kadar fotokopi çektirme imkanınız yoksa etkinliğin hepsini tahtaya yazabilirsiniz. Çocuklar da bir kâğıda etkinliği yazabilir ve cümleleri tamamlayabilirler). Açıklama: Öğrencilerinize şu açıklamayı yapın: “Çocuklar biliyorsunuz son zamanlarda kuş gribi yaşantımızı yakından etkiledi ve etkilemeye devam ediyor. Bu nedenle sizlerle üç hafta süresince kuş gribine ve korunma yollarına ilişkin çalışmalar yapacağız. Başlamadan önce daha rahat çalışmak için bazı kurallar belirleyelim. Örneğin “Çalışmamız boyunca herkes çalışmaya katılsın” gibi bir kuralımız olsun mu? Ya da “Birimiz konuşurken diğerleri dinlesin” kuralına ne dersiniz? Haydi, şimdi kurallarımızı belirleyelim. Kim başlamak ister?”diye sorun ve çocukların söylediği kuralları tahtanın bir köşesine yazın ve en sonunda yüksek sesle tekrarlayın. Çocukların aşağıdaki kuralları söylemelerini sağlayın; söylemezlerse siz ekleyebilirsiniz:§ Çalışmalara herkesin katılımı kuralı§ Aynı anda konuşmama kuralı § Konuşulanlara saygı gösterme kuralı (kimse diğerinin söyledikleriyle alay etmeyecek, dalga geçmeyecek ya da eleştirmeyecek)§ Kendi aramızda konuşmama kuralı  Sınıfa “Şimdi sizlere üzerindeki noktalı yerleri sizin tamamlayacağınız kâğıtlar dağıtacağım. Şimdi sizlere dağıttığım ifadeleri birer birer okuyun ve kendi duygu ve düşüncelerinize göre tamamlayın. Örneğin birinci ifadeyi okuyalım. Kuş gribini düşündüğümde nokta nokta hissediyorum. Bu boşluğa kuş gribini düşündüğünüzde ne hissettiğinizi yazacaksınız. Yani eksik kalan cümleleri kendi duygu ve düşüncelerinize göre tamamlayacaksınız. Unutmayın bu bir sınav değil, doğrusu yanlışı yok, ne hissediyorsanız onu yazın. Adınızı yazmanıza gerek yok. 10 dakika sonra kâğıtları toplayacağım” diyerek cümle tamamlama çalışma kâğıtlarını dağıtın ve öğrencilerinize doldurmaları için 10 dakika verin. Aralarında dolaşarak anlaşılmayan noktaları açıklayın. 10 dakika sonra çalışma kâğıtlarını toplayın ve tahtayı beş eşit parçaya bölerek aşağıdakine benzer bir tablo elde edin: 

Kuş Gribini düşündüğümde ………… hissediyorum 

 Sınıfa “Çocuklar şimdi neler yazdığınızı isimlerinizi söylemeden tahtaya yazacağız. Bunun için bana yardım edecek bir gönüllü arkadaşınıza ihtiyacım var” diyerek 2. sütundan başlayın. 1. Sütunun tartışmasını en sona bırakın. Önünüzdeki kağıtlardan okuyarak kısa ifadeler halinde tabloyu doldurun. Her bir sütunun doldurulması için farklı öğrencilerden yardım isteyebilirsiniz. 2.,3.,4. ve 5. sütunlara ilgili cevapları yazdıktan sonra sınıfa şu açıklamayı yapın: “Kimi zaman etiyle, yumurtasıyla, kimi zaman arkadaşlığıyla hayatımızın vazgeçilmezi olan tavuk, hindi, kaz, ördek, yaban kazı, bıldırcın gibi kanatlı hayvanlar tıpkı bizler gibi zaman zaman hastalanırlar. Hastalıklarını diğer hayvanlara ve bazen de bizler bulaştırabilirler. Bizler bulaşıcı bir hastalığa yakalandığımızda nasıl arkadaşlarımıza yaklaşmıyor, onları hasta etmemek için okula bile gitmiyorsak hasta olan hayvanların da insanlardan uzak tutulması gerekir. Kuş gribi ciddi bir hastalıktır; çünkü sizlerin de ifade ettiği gibi gerekli önlemler alınmazsa öldürücü bir hastalık olabilir. Peki insanlara neden ve nasıl geçiyor bu hastalık? Onu da 3. sütunumuzdan görelim. İnsan ve diğer canlı türleri gibi kanatlı hayvanlarda gribe yakalanabiliyor. Kuş gribinin 15 ayrı çeşidinden sadece üç tanesi insanlarda da hastalık yapmaktadır. Türkiye’de de tespit edilmiş olan ölümcül kuş gribi virüsü H5N1 virüsü. Virüsün doğal taşıyıcıları olan göçmen kuşlar -özellikle de yaban ördekleri- hasta olmadan virüsü kilometrelerce taşıyabilirler. Bir kıtadan diğer kıtaya dışkılarıyla virüsü taşırlar. Kuş gribi virüsü en çok kümes hayvanlarını etkiler. Kuş gribi üst solunum yolu hastalığı gibi başlar, sürü halinde yaşayan kanatlı hayvanlar arasında çok hızlı yayılabilir ve bu nedenle çok yüksek oranda kanatlı ölümüyle sonuçlanabilir. İnsanlar kuş gribi oluyorlar çünkü hasta ya da bu hastalıktan ölmüş olan hayvanlara dokunuyorlar ya da onların gözyaşı, burun akıntısı, boğaz akıntısı ya da dışkısıyla temas ediyorlar. Ya da bu atıklarla kirlenen yerlere, maddelere temas etmek ve bu virüsü solunum yoluyla alarak da hastalanabiliyorlar. Virüs insana geçtikten 2–4 gün sonra hastalık ortaya çıkıyor”.Sınıfa “Gelelim korunma yollarına. Kuş gribine ilişkin bilmemiz gereken çok önemli bir nokta var: eğer erken önlem alınırsa ve bazı sağlık koşullarına dikkat edilirse bu hastalığı kontrol altına almak ve bizlere geçmesini önlemek mümkün. Peki, bu hastalıktan nasıl korunabiliriz? Sizlerin de çok güzel ifade ettiğiniz gibi yapmamız gerekenler şunlar: § Öncelikle hastalık kontrol altına alınıncaya kadar kanatlı hayvanlardan uzak durmak gerekiyor.§ Kuş gribi hastalığı, hasta olmayan ve çok iyi pişirilen tavuk ve yumurtadan bulaşmaz. § Eğer kuş besliyorsanız onu yabancı kuşlarla temas ettirmeyin. Dışarıda bulunan güvercin gibi kuşların hastalık taşıyabileceğini unutmayın. § Sokakta oynarken hayvanlara ve bulaşma riski olan maddelere ya da ölmüş hayvanlara dokunmayın. Eğer dokunursanız ellerinizi sabunlu suyla yıkayın. Dokunmasanız bile sokaktan geldiğimizde ellerimizi yıkamamız bizi diğer hastalıklardan da koruyacaktır.Çocukların söyledikleri korunma yollarından yanlış olanı varsa bunları düzeltin ve tahtaya doğrularını yazın. Sınıfa “Buraya kadar sormak istediğiniz ya da anlayamadığınız bir konu var mı?” diye sorun; varsa soruları alın ve yanıtlayın. Geri kalan iki sütunu teneffüsten sonra yapacağınızı söyleyerek oturumu bitirin.———————————————————————————–2.    OTURUM: Sınıf TartışmasıAmaç: Öğrencilerin zorlu yaşam olayları hakkında bilgilendirilmesi ve onların bu olaylarla başetme yollarının vurgulanmasıSüre: 40 dakikaMalzemeler: Tahta, tebeşirAçıklama: Sınıfa “Çocuklar aradan önce kuş gribi ve korunma yollarına ilişkin konuşmuştuk. Şimdi kuş gribinin hayatımızı nasıl etkilediğini ve bizde yarattığı duyguları konuşacağız. Yani sıra geldi 5. ve 1. sütunlara. Evet sizlerin de ifade ettiği gibi kuş gribi yaşamımızı etkiledi. Artık yumurta ve tavuk yemeye korkuyoruz. Kanatlı hayvanlara dokunamıyoruz. Belki sokakta rahatça oynayamıyoruz. Bazılarınızın yaşamı belki de daha çok etkilendi. Yaşamımız değişti. Şimdi gelin 1. sütuna bakalım. Böyle yaşantımızı, sağlığımızı tehdit eden olaylar ya da hastalıklar karşısında çeşitli tepkiler yaşamamız çok normal. Bu tepkiler:§                       Üzüntü, çaresizlik hissi§                       Korku ve kaygılar,§                       Sevilen bir insanın ya da hayvanın ölümünden duyulan üzüntü ve çaresizlik,§                       Gelecek konusunda belirsizlik, §                       Güvensizlik, kendi ve yaşamı üzerindeki kontrolün azalması,§                       Virüsü taşımaktan, hastalanmaktan, karantinaya alınmaktan ve şüpheli görülmekten utanma,§                       Etiketlenme, damgalanma ve toplumsal dışlanma, §                       Bedensel ağrı ve şikayetler§                       Kafa karışıklığı,§                       Uyumakta zorluk, kabuslar,§                       Kızgınlık, öfke, suçluluk,§                       Huzursuzluk, gerginlik, saldırganlık.Kuş gribi gibi kontrol edemediğimiz olaylar karşısında bunların yaşanması ve hissedilmesi normal ve doğaldır. Bu duyguları hissetmek kötü değil, ama taşımak zordur. Duygularımızı ifade ederek paylaşmak bu yükü hafifletir. Peki, çocuklar sorunlarınız olduğunda, çok üzüldüğünüzde, korktuğunuzda ya da stres altında olduğunuzda neler yapıyorsunuz? Kim söylemek ister?”diye sorun; yanıtları alın ve bunları tahtaya yazın. Sınıfa “Çocuklar gördüğünüz gibi hepimiz farklı şekillerde üzüntümüzle, korkumuzla ya da stresimizle uğraşıyoruz. Bunların dışında hem kendiniz, hem de arkadaşlarınız için yapabileceğiniz başka şeyler de var:·                    Soru sormaktan, öğrenmekten, yardım istemekten çekinmeyin,   rehber öğretmeninizle de görüşebilirsiniz,·                    Tepkilerinizi doğal ve normal tepkiler olarak görün, ·                    Günlük yaşantınıza devam etmeye çalışın. ·                    Konuşabileceğiniz birinin olması çok önemlidir. Birbirinize içinizi açarak konuşun,·                    Duygu, düşüncelerinizi ve yaşadıklarınızı yazın. ·                    Yaşantınızda gülmeye, hoşlandığınız, sevdiğiniz, keyif aldığınız şeylere yer verin.·                    Çaresiz değilim, yapabileceğim bir şeyler var gibi, olumlu bir şekilde düşünmeye çalışın. ·                    Başkalarına yardım edin, gerektiğinde kendiniz için yardım alın. Arkadaşlarınızla ilişkilerinize değer verin, güçlendirin.·                    Gelecek hakkında düşünün plânlar yapın.·                    Kendinize iyi bakın, uykunuza, beslenmenize dikkat edin. Hep aynı saatte yatmaya çalışın. Kâbuslarınızı gündüzleri güvendiğiniz bir arkadaşınıza, büyüklerinize anlatın. O zaman akşamları sizi daha az rahatsız edeceklerdir.Sınıfa “Çocuklar bu haftalık çalışmalarımızı bitirmek üzereyiz. Bugünkü yaptığımız çalışmalara ilişkin sormak, paylaşmak istediğiniz birşey var mı?”diye sorun; yanıtlarını alın ve paylaşımları için teşekkür ederek oturumu bitirin.———————————————————————————–2. HAFTA——————————————————————————3.    OTURUM:Grup ÇalışmasıAmaç: Öğrencilerin kuş gribine ilişkin sorun çözme ve çevreye yardım etme becerilerinin güçlendirilmesiSüre: 40 dakikaMalzemeler: Her birinde bir hikâyenin (durumun) yazılı olduğu 4 tane kağıt Açıklama: Sınıfa “Çocuklar bugün kuş gribine ilişkin çevremizdekiler için neler yapabileceğimizi gözden geçireceğiz. Bunun için 4 gruba ayrılacağız. 4 gruba şöyle ayrılalım. Güzel. Şimdi her gruba üzerinde bir hikâyenin yazılı olduğu kağıtlar dağıtacağım. Ben kâğıtları dağıtırken, her grup da kendine bir kaptan seçsin. Hikâyeyi kaptan okuyacak ve birlikte tartışarak kararlarınızı bir kağıda yazacaksınız. Tüm sorulara yanıt verdikten ve bunları kâğıda yazdıktan sonra kaptanlar gruplarının kararlarını sınıfa açıklayacak. Bunun için 20 dakikanız var.”diyerek kâğıtları dağıtın ve çalışmayı başlatın. Aralarda dolaşarak çocukların zorlandıkları yerde sorular sorarak ya da küçük ipuçları vererek onlara yardımcı olun.  


 

 

Hikâye 1: Pınar hastalandığı için bir süre hastanede tedavi gördü. Tümüyle iyileştikten sonra sınıfına geri döndü. Arkadaşlarını ve öğretmenlerini çok özlemişti. O gün heyecanla sınıfına geldi. “Günaydın” dedi. Arkadaşları ona cevap bile vermediler ve eskisi gibi aralarına almak istemediler.

1)            Pınar ne hissetmiş olabilir?2)            Size hiç böyle davranan oldu mu? Siz ne hissettiniz?3)            Pınar sizin arkadaşınız olsaydı ona ne yapmasını önerirdiniz? Bunun için kimlerden yardım isterdiniz?4)            Pınar sizin sınıfınızda olsaydı, ona nasıl davranırdınız?

Hikâye 2: Zeynep 11 yaşında bir kız çocuğudur ve okula gitmediği için okuma yazma bilmemektedir. 1)    Zeynep sizin arkadaşınız olsaydı kuş gribinden korunması için ona nasıl yardım ederdiniz?2)    Eğer Zeynep okula gitseydi kendisini kuş gribinden nasıl korurdu?3)    Böyle bir arkadaşınız var mı?  

Hikâye 4: Ali ve Ayşe sınıfın sağlık kolundadırlar. Kuş gribinin çok ciddi bir hastalık olduğunu bilmektedirler ve okullarındaki diğer öğrencileri ve velileri hastalıktan korunma konusunda bilgilendirmek istemektedirler. 1)    Öğrenciler için ne tür etkinlikler yapabilirler? 2)    Veliler için ne tür etkinlikler yapabilirler?3)    Komşularını bilgilendirmek için ne tür etkinlikler yapabilirler?4)    Kimlerden yardım isteyebilirler? 

Hikâye 3: Ahmet amcanın çocukları hasta bir tavuk yedikten sonra hastalanmıştır. Ahmet amca onların soğuk aldığını düşündüğü için doktora götürmemektedir.1)                Ahmet amcaya çocuklarını doktora götürmesi kuş gribi hakkında neler anlatırdınız?2)    Ahmet amcayı ikna etmek için kimlerden yardım alırdınız?  

 
 


 

20 dakika sonra gruplara zamanın dolduğunu hatırlatın ve eğer gruplar daha bitirememişlerse 5 dakika daha verin. Daha sonra grupların birer birer sunum yapmasına izin verin ve tahtayı üçe bölerek çözüm önerilerini kısa kısa yazın. Her bir sunum bittiğinde diğer çocuklara sunum yapan grubun çözümlerine eklemek istedikleri farklı çözümler olup olmadığını sorun. Tüm sunumlar bittiğinde “Çocuklar çok güzel çalıştınız. Yoruldunuz ama güzel fikirler doğdu. Size göre bunlardan hangisini ya da hangilerini gerçekleştirebiliriz?” diye sorun; yanıtları alın ve şöyle diyerek oturumu bitirin: “Bu seçtiğiniz faaliyeti sınıfımızın bir faaliyeti olarak uygun bir zamanda yapalım. Bu derslik çalışmamız bitti. Bir dahaki derste devam edeceğiz.”  —————————————————————————4. OTURUMDOSTLARIMIZ VE BİZ AFİŞİ Amaç: Öğrencilerin kuş gribi nedeniyle hayvanlara, özellikle kanatlı hayvanlara karşı olumsuz duygular beslemelerini önlemek ve doğayla dost olduğumuzu vurgulamakSüre: 40 dakikaMalzemeler: Boya, bulabildiğiniz en büyük boy resim kâğıtları (4 tane küçük ya da orta boy resim kağıdı yapıştırılarak da orta boy afiş büyüklüğünde bir kağıt elde edilebilir). Açıklama: Sınıfı 5 gruba ayırın ve onlara şu açıklamayı yapın: “Çocuklar biliyorsunuz kuş gribi nedeniyle bir süre hayvanlardan, özellikle de kanatlı hayvanlardan uzak durmak zorundayız. Ancak şunu da biliyoruz ki, bu hastalık tehlikesi geçince onlar yine bizim en yakın dostlarımız olacak. O zamana kadar sınıfımızda onlar için bir köşe yapmaya ne dersiniz? Sizlerden küçük gruplara ayrılmanızı istedim. Sizlerden grup halinde tek bir resim yapmanızı ve bu resmin bir köşesine hayvanlara ilişkin bir cümle yazmanızı istiyorum. Ancak bunu grup içindeki arkadaşlarınızla konuşarak yapacaksınız. Her grup farklı bir resim çizecek. Grupları tahtaya yazıyorum” diyerek aşağıdaki hayvan gruplarını tahtaya yazın:§   Suda yaşayan hayvanlar§   Evcil hayvanlar§   Vahşi hayvanlar§   Kuşlar (yırtıcı ve göçmen kuşlar)§   Çiftlik hayvanlarıSınıfa “Şimdi hangi grup denizde yaşayan hayvanları çizmek ister? Biliyorsunuz denizde balıklar, köpek balıkları, yunuslar, ahtapotlar, yengeçler, timsahlar ve daha birçok canlı yaşıyor. Evcil hayvanlar grubunu hangi grup çizmek ister? Evcil hayvanlar grubuna kedi, köpek, tavuk, hindi, civciv, horoz, evde beslenen kuşlar gibi hayvanlar giriyor. Vahşi hayvanlar grubunu kim çizmek ister? Bu grup bizim çok yakınına yaklaşamadığımız ayı, geyik, kaplan, aslan, sincap gibi hayvanları içeriyor. Kim kuşlar grubunu çizmek ister? Kuşlar yırtıcı ve göçmen kuşlar olarak akbaba, kartal, şahin gibi yırtıcı kuşlarla, leylek, yaban kazı gibi göçmen kuşları içeriyor. Son olarak çiftlik hayvanları var. Bu grubu kim çizmek ister? Bu gruptaki hayvanlar da inek, at, öküz, kaz, kuğu gibi hayvanlardan oluşuyor.Şimdi çizmeye başlayabilirsiniz. Resminizi tamamlamanız için 15 dakikanız var.”diyerek öğrencilerin resimlerini çizmelerine izin verin. Aralarında dolaşarak onların resimleri için birer cümlelik bir slogan bulmalarına yardım edin. Resimler bittiğinde her grubun kısaca neler çizdiğini anlatmalarına izin verin ve resimleri bir bütünlük içinde sınıf panonuza ya da sınıfın bir köşesine asın. Oturumu şöyle diyerek bitirin: “Çocuklar bugün de çok güzel çalıştınız. Gördüğünüz gibi artık çok güzel bir doğa köşemiz var. Belki bu köşeye zamanla başka hayvan resimlerini de ekleriz. Ama bu günlük bu kadar. Hepinize katılımlarınızdan dolayı çok teşekkür ediyorum.”——————————————————————————3.HAFTA——————————————————————————5. OTURUM: Amaç: Öğrencilerin, psikososyal etkinlikler boyunca neler öğrendiklerinin ve etkinliklere ilişkin düşünce ve duygularının öğrenilmesiSüre: 40 dakikaMalzemeler: Öğretmen değerlendirme formuAçıklama: Sınıfa “Çocuklar geçtiğimiz haftalarda kuş gribine ilişkin çeşitli etkinlikler yaptık. Neler öğrendik? Kim söylemek ister?” diye sorun ve çocukların söylediklerini “Öğretmen İzleme ve Değerlendirme Formu”ndaki ilgili yere yazın. Daha sonra “Peki yaptığımız etkinlikleri sevdiniz mi? En çok sevdiğiniz etkinlik hangisi oldu? Neden bu etkinlikten hoşlandınız?”diye sorun ve yanıtları formdaki ilgili yere yazın. Daha sonra “Peki bu etkinliklerden önce kuş gribine ilişkin düşünce ve duygularınız neydi? Şimdi buna ilişkin duygu ve düşünceleriniz neler?” diye sorun ve yanıtları formdaki ilgili yere yazın.  Son olarak “Söylemek istediğiniz başka şeyler var mı?”diye sorun ve yanıtları formdaki ilgili yere yazın ve oturumu noktalayın. Öğretmen İzleme ve Değerlendirme Formunu rehber öğretmeninize teslim edin. Eğer sınıfta kuş gribinden psikolojik olarak diğerlerinden fazla etkilendiğini düşündüğünüz öğrenciniz varsa bu öğrencinizi de rehber öğretmene bildirin.   EKLERÖğretmen İzleme ve Değerlendirme FormuAdınız-Soyadınız:Okulunuzun Adı:Sınıf:Sınıf mevcudu:Kuş Gribi/Psikososyal Koruma ve Önleme Etkinlikleri1)                 Öğrencilerinizin Etkinliklerden Öğrendiklerini yazın2)                 Öğrencilerinizin en hoşlandıkları etkinlikler nelerdir? Neden?3)                 Önceki duygu ve düşünceleri-sonraki duygu ve düşünceleri:4)                 Öğretmen olarak sizin yapmaktan hoşlanmadığınız etkinlikler5)                 Hoşlandığınız etkinlikler6)                 Daha sonra da yapabileceğiniz etkinlikler 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir