NASA’nın robotu Merak’ta Rizeli mühendis imzası
ULUSLARARASI GÖÇ: Yaşamak, çalışmak veya araştırma yapmak amacıyla doğulan/yetişilen/eğitilen yerden (kök ülke) coğrafik olarak yer değiştirmeye göç denir. Beyin göçü az gelişmiş/gelişmekte olan ülkelerin yaşadığı en önemli sorunlardan biridir.
BEYİN GÖÇÜ: İyi eğitim görmüş, kalifiye, nitelikli, seçkin, profesyonel, uzman ve üstün yetenekli iş-gücünün yetiştiği az gelişmiş/gelişmekte olan bir ülkeden gelişmiş bir ülkeye en verimli olduğu dönemde istekli olarak çalışmak/araştırma yapmak için yer değiştirmesi/akışı olarak tanımlanabilir. Kıt ve sınırlı kaynakları ile yetiştirdiği değerli beyinleri (IQ’ları 130’un üzeride ve toplam nüfusun sadece %2 oranında) kaybeden az gelişmiş/gelişmekte olan kök ülkelerin beyin göçü nedeni ile gelişmeleri daha da yavaşlarken, gelişmiş ülkelerin yetişmiş beyinlere daha yüksek ücret ve daha iyi olanaklar sağlaması ile gelişmeleri daha da hızlanmaktadır. Beyin göçü ülkeler arasındaki gelişmişlik farkının daha da artmasına neden olmaktadır. Ülkeler için en büyük servet üstün yetenekli ve zekalı beyinlerdir. Bunlar keşfedilip işlenmedikçe heba olup gidebilirler. Türkiye’de ciddi beyin göçü 1960’lı yıllarda başlamış olup, önce doktorlar, mühendisler ve sonra bilim adamları ve sanatçılar arasında yaygınlaşmıştır. Beyin göçünde coğrafik yer değiştirmenin olup olmamasına göre bir çok çeşit beyin göçü vardır.
Aşağıda paylaşılan haberde bu beyin göçünün açık bir örneği görülmektedir. Bu tür haberleri okudukça neden sorusu bir türlü yanıt bulamamaktadır.
“ODTÜ İnşaat Mühendisliği mezunu olan Behçet Açıkmeşe, 5 Ağustos’ta Mars’a indirilen ‘Curiosity’ isimli insansız bilgi toplama aracının kontrol sisteminde görev aldı.
NASA’nın Mars yüzeyine indirdiği Curiosity (Merak) adlı aracı, gezegenlerin robotlar vasıtasıyla araştırılması bakımından en zor görevi. Tüm dünyanın gündemine oturan kâşif robotu Curiosity projesinin arkasında bir de Türk var. Rizeli bilim adamı makine mühendisi Dr. Behçet Açıkmeşe, NASA’nın ‘Mars Scince Laboratory’ projesi kapsamında, 5 Ağustos 2012 tarihinde Mars’a indirilen ‘Curiosity’ isimli insansız bilgi toplama aracının güdüm ve kontrol sisteminde görev aldı. NASA’da görev yapan Açıkmeşe, 2014 yılında da ‘Soil Moisture Passive Active Mission’ projesi kapsamında uzaya gönderilecek olan aracın reaksiyon kontrol sistemini tasarladı. Türkiye’de pek fazla tanınmasa da Açıkmeşe, NASA’da ve ABD’de bilim dünyasında adından övgü ile söz edilen biri. Ortadoğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun olduktan sonra eğitimine devam etmek için 1994 yılında ABD’ye giden Açıkmeşe, bir Türk olarak NASA’da görev yapmaktan büyük onur duyduğunu dile getiriyor.
HIZIR İLYAS YILDIRIM RİZE, CİHAN”
Bu beyin göçlerinin engellenmesi gerekmektedir. Bundan dolayı az gelişmiş-gelişmekte olan ülkeler önemli tedbirler almak zorundalar. Bu beyinlere gereken önem verilmelidir. Beyin göçlerinin engellenmesi için yetişmiş elamanların ülkede kalması için gerekli maddi olanakların sağlanması gerekmektedir. Bu tür yetişmiş elamanların çalışma ve yaşam koşulları diğer göç alan ülkelerde olduğu gibi iyileştirilmelidir.
