Çerezlik Ayçiçeği Hakkında Bilgi
Çerezlik ayçiçeği Trakya’da değil Denizli’de üretiliyor
Türkiye’de çerezlik ayçiçeği üretiminin yüzde 20’si, bir sanayi şehri olan Denizli’de gerçekleştiriliyor.
Yağlık ayçiçeği üretiminde Trakya bölgesi söz sahibi olsa da çerezlikte durum tamamen farklı. Türkiye genelindeki 160 bin ton ayçiçeğinin 40 bin tonu Denizli’de üretiliyor. Özellikle Çivril ilçesi, Türkiye’de ve dünyada hatırı sayılır bir seviyeye ulaştı. Ülke genelinde 1 milyon dekarlık alanda yapılan ayçiçeği üretiminin yüzde 20’si Çivril ovasında. İlçedeki üreticiler ayçiçeğinden yılda yaklaşık 100 milyon lira kazanıyor. Ayçiçeği yetiştirilen köylerde hasat döneminde arpa buğday patozları yerine, ayçiçeği patozları çalışıyor.
Çivril’de ayçiçeği yetiştirilen tarlaların yanında, Türkiye’nin önemli çerez firmaları alım merkezi kurmuş durumda. Çelik Kuruyemiş Yönetim Kurulu Başkanı Muhammet Çelik, “Çivril, son 15 yılda çerezlik çekirdek üretiminde Türkiye’nin lideri oldu. Çivril’den 12 yıldır alım yapıyorum. Türkiye’de üretilen çerezlik ayçiçeği çekirdeğinin yüzde 33 ile 36’sının buradan çıktığını tahmin ediyoruz.” diye konuştu. Tüm Kuruyemiş Sanayici İşadamları Derneği (TÜKSİAD) Ceviz ve Badem Çalışma Komisyonu Başkanı da olan Muhammet Çelik, ayçiçeği denince hep Trakya’nın akla geldiğini ifade ederek “Aslında Trakya’da yetişen ayçiçeğiyle bizim sektörümüzün hiçbir alâkası yok. Onlar yağlık ayçiçeği olur. Beyaz ayçiçeğinde Çivril, dünyada ilk üçe girer.” dedi.
Denizli Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Sezgin Kutlu ise, Türkiye’de yaklaşık 1 milyon dekar alanda çerezlik ayçiçeği üretildiğini, bu alanın son yıllarda geliştiğini ifade etti. Kutlu, şunları kaydetti: “İlimizde de yaklaşık 160 bin dekar alanda çerezlik ayçiçeği üretiliyor. Bu üretimin yüzde 80’i Çivril de gerçekleşiyor. İlçeden Rusya ve Avrupa’ya ihracat yapılıyor. Dekarda 250 kilo ürün alan bir çiftçi, 3 liradan satarsa 750 lira kazanır. Bunun 250 lirası masraf olursa 500 lira kâr olmaktadır. İlçemizin ayçekirdeği geliri 100 milyon lira civarında.” Yörede ayçiçeği yetiştiren üreticiler de gelirden memnun. Ahmet Civan, “Dönümden 400 ile 700 kilo alıyoruz, memnunuz. Fiyatlar bazen düşüyor, bazen yükseliyor. Eskiden arpa buğday ekiyorduk. Çekirdek yüksek olduğu zamanlar kârlı oluyor.” şeklinde konuşuyor. Dinçer Ay ise ayçiçeğinden önce arpa ve buğday ekildiğini, onlar para etmeyince ayçiçeğine döndüklerini söylüyor. Yamanlar Köyü Muhtarı Ali Şahan da geçimlerini ayçiçeğinden karşıladıklarını belirterek, “Köyümüzde 11 bin 500 dekar alan var. Bunun 8 bin dekarında ayçiçeği ekiliyor. 2 bin tona yakın üretim kapasitesi var. Memnunuz ancak girdileri yüksek.” diye konuştu.
Resul Cengiz
Ekonomi-Zaman
